Δεν είναι από τις κουζίνες που κυριαρχούν στον κόσμο, όπως η ιταλική, η γαλλική, η ιαπωνική κ.ο.κ., αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει πολλά να επιδείξει. Ας τη γνωρίσουμε λίγο καλύτερα μέσα από τα πιάτα της, τα οποία σίγουρα μπορούν να μας ανοίξουν νέους ορίζοντες στη γεύση.
Το εθνικό πιάτο
Στους περισσότερους ίσως ακουστεί περίεργο, αλλά ο γκρι αρακάς με ένα είδος μπέικον (pel?kie zir?i ar spe?i) είναι το πιο χαρακτηριστικό πιάτο της Λετονίας. Είναι κάτι σαν ζωμός από μια τοπική ποικιλία αποξηραμένου αρακά, με τηγανητό κρεμμύδι και κομματάκια ενός τύπου λιπαρού και καπνιστού μπέικον, από την κοιλιά χοιρινού. Το πιάτο αυτό έχει ρίζες από τα παλιά χρόνια, όταν οι ντόπιοι χρησιμοποιούσαν αποξηραμένες τροφές από τις προμήθειές τους, για να φτιάξουν φαγητό
Μαύρο ψωμί
Όπως και οι περισσότεροι από τους βόρειους γείτονές τους, στη Λετονία αγαπούν το πυκνό, σκούρο ψωμί σίκαλης, το οποίο σερβίρουν μαζί με τα περισσότερα πιάτα τους. Στο ψωμί αυτό υπάρχουν διάφορες ποικιλίες, όπως το ?st? rupjmaize (σκούρο ψωμί σίκαλης) και saldsk?b? maize (γλυκό ψωμί σίκαλης), ενώ στα καλά εστιατόρια σερβίρεται συχνά με βούτυρο που είναι αρωματισμένο με βότανα.
Tο επιδόρπιο της σούπας από ψωμί, maizes zupa, σίγουρα θα σας ξαφνιάσει. Φτιάχνεται με υγρό ψωμί σίκαλης, το οποίο κοσκινίζεται, αναμειγνύεται με ζάχαρη, μπαχαρικά και αποξηραμένα φρούτα και σαν τόπινγκ βάζουν σαντιγί. Υπάρχει, επίσης, και το rupjmaizes k?rtojums, ένα είδος trifle που φτιάχνεται με τριμμένο ψωμί σίκαλης, με μια στρώση μαρμελάδας και κρέμας.
Χοιρινό, χοιρινό και πάλι χοιρινό
Ένα πλούσιο, ολόκληρο χοιρινό μπούτι ή μερικά χοιρινά παϊδάκια ή πηχτή με χοιρινό είναι μερικά μόνο από τα χοιρινά πιάτα που αγαπούν στη Λετονία.
Στους δύσκολους καιρούς, οι Λετονοί αξιοποιούσαν στο μέγιστο το γουρούνι, χρησιμοποιώντας ολόκληρο το ζώο, με το κεφάλι και την ουρά να ενσωματώνονται σε πιο οικονομικά πιάτα, όπως το gr?denis, ένα είδος porridge με κριθάρι.
Η κυριαρχία της ρέγγας
Όποιος γνωρίζει έστω και ελάχιστα με τη βορειοευρωπαϊκή κουζίνα, μπορεί να έχει ήδη μαντέψει ότι η ρέγγα θα έκανε αργά ή γρήγορα την εμφάνισή της. Στη Λετονία είναι δημοφιλής τόσο στη μαγειρεμένη μορφή της, όσο και ως τουρσί, ενώ η καπνιστή ρέγγα με λάδι είναι παραδοσιακή νοστιμιά στη Ρίγα
Στη Liep?ja, στη δυτική Λετονία, θραύση κάνει ο βακαλάος, είτε φρέσκος, είτε καπνιστός, είτε αποξηραμένος και το πιο χαρακτηριστικό πιάτο είναι το Liepajas menci??, δηλαδή καπνιστός βακαλάος, με πατάτα και κρεμμύδι.
Τα μανιτάρια έχουν, επίσης, σημαντικό ρόλο στην κουζίνα της Λετονίας, με τουλάχιστον 30 είδη να είναι, όμως, δηλητηριώδη και κάποια από αυτά να μπορούν να προκαλέσουν ακόμη και το θάνατο. Αυτά, όμως, που θα απολαύσετε στα μενού των εστιατορίων από το φθινόπωρο είναι απόλυτα ασφαλή και γευστικά.
Όσο πλησιάζει το καλοκαίρι, τα μανιτάρια αφήνουν χώρο στα μούρα στα μενού, τα οποία εμφανίζονται τόσο σε γλυκά, όσο και αλμυρά πιάτα. Χαρακτηριστική είναι η melle?u zupa ar klimp?m, δηλαδή σούπα με μύρτιλα και ντάμπλινγκς, η οποία συγκαταλλέγεται στα επιδόρπια.φθινόπωρο είναι απόλυτα ασφαλή και γευστικά.
Αν καθίσετε να απολαύσετε ένα παραδοσιακό γεύμα, όπως π.χ. ρέγγα, το πιθανότερο είναι το ψάρι σας να συνοδεύεται από βραστές πατάτες και τυρί κότατζ, πασπαλισμένο με άνηθο. Η αλήθεια είναι ότι αν πρέπει να πούμε μια γεύση που κυριαρχεί στην κουζίνα της Λετονίας, αυτή θα ήταν σίγουρα ο άνηθος. Αν αντί για πατάτα, βάλουμε ξινολάχανο και αντί για κότατζ, ξινόκρεμα, τότε έχουμε καλύψει τις περισσότερες παραδοσιακές επιλογές συνοδευτικού.
Η ξινόκρεμα, ειδικά, χρησιμοποιείται σε πολλά πιάτα, όπως το s?polu sitenis (βραστό μοσχάρι με κρεμμύδι) και το sk?be?u zupa (σούπα με ξινόχορτο και βραστά αβγά). Τα πιάτα με κρέας συνήθως απογειώνονται με χρένο ή καυτερή μουστάρδα.
Ρωσικές επιρροές
Τα 300 χρόνια ρωσικής κυριαρχίας δεν θα μπορούσαν να μην επηρεάσουν την κουζίνα της χώρας. Ένα από τα πιο δημοφιλή σνακ ρωσικής καταγωγής είναι το pelme?i, ένα είδος ντάμπλινγκ κρέατος που σερβίρεται με ξινόκρεμα.
Ζήτω η μπίρα!
Όπως είναι φυσικό, τα αμπέλια δεν έχουν καμία τύχη τόσο βόρεια, γι? αυτό και η μπίρα αποτελεί το κύριο αλκοολούχο ποτό. Κάθε πόλη έχει τη δική της μικροζυθοποιία, ενώ μερικές πολύ καλές επιλογές είναι η U?avas από το Ventspils και η Valmiermui?as από τη Valmiera.
Το λικέρ-σήμα κατατεθέν είναι το Black Balz?m, πηχτό και πικρό μείγμα βοτάνων και βότκα, που μπορεί εύκολα να περαστεί και για φάρμακο ?στην πραγματικότητα έχει και θεραπευτικές ιδιότητες, όπως και αρκετό αλκοόλ, που φτάνει το 45%.
Krogs: οι ταβέρνες της Λετονίας
Το καλύτερο μέρος για να δοκιμάσει κάποιος παραδοσιακή κουζίνα Λετονίας είναι τα krogs, δηλαδή οι ταβέρνες. Πρόκειται για χώρους με ρουστίκ διακόσμηση, με τους σερβιτόρους ντυμένους σαν γαλακτοκόμους και χωρικούς, που δίνουν άλλη ατμόσφαιρα στο γεύμα